Gminny Operator - Nabór od 31.03.2025r.

Gminny operator programu Czyste Powietrze

Operator programu Czyste Powietrze zapewni uczestnikom pełne wsparcie– od momentu podjęcia decyzji o realizacji inwestycji, przez cały proces inwestycyjny, aż do zakończenia projektu i rozliczenia dotacji.
Dzięki przystąpieniu do programu operatorów, gmina zapewnia mieszkańcom możliwość pozyskania najwyższego wsparcia w programie oraz prefinansowania.
Nabór na gminnych operatorów prowadzony jest w trybie ciągłym. Umowy będą zawierane etapowo.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przeznaczył na finansowanie operatorów w 2025 roku ponad 40 mln zł.

Jednym z priorytetów nowego programu Czyste Powietrze, który zapewnia dofinansowanie do termomodernizacji domów i wymiany pozaklasowych kotłów grzewczych, jest ukierunkowanie pomocy na osoby zagrożone ubóstwem energetycznym. To dla nich wprowadzamy system operatorów, którzy pomogą przejść przez cały proces pozyskiwania i rozliczania dotacji. Rola gmin jako operatorów jest kluczowa, bo to one są najbliżej mieszkańców i posiadają wiedzę, kto najbardziej potrzebuje tej pomocy – mogą zachęcić do skorzystania z dotacji, a jednocześnie chronić mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami.

Operator programu Czyste Powietrze – po co i dla kogo?

Gminy są ważnym partnerem w realizacji programu Czyste Powietrze – 85 proc. gmin w kraju zawarło z WFOŚiGW porozumienia dotyczące prowadzenia gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych (PKI). Gminy posiadają duże doświadczenie w zakresie wsparcia mieszkańców przy korzystaniu z dofinansowania, a pełnienie roli operatora pozwoli na rozwinięcie pomocy, jaką obecnie oferują mieszkańcom.
Wsparcie w roli operatora ma na celu pomoc szczególnie osobom starszym i ubogim, które mogą być narażone na nieuczciwych wykonawców i mają trudności w korzystaniu z technologii. Osoby zagrożone ubóstwem energetycznym mogą otrzymać do 100 proc. dofinansowania kosztów netto na termomodernizację domu i wymianę pozaklasowego kotła, tzw. kopciucha.
Pracownik gminy działający w imieniu operatora nie musi posiadać wykształcenia inżynierskiego ani kwalifikacji w zakresie audytów. Powinien dobrze znać program Czyste Powietrze oraz posiadać rozwinięte umiejętności komunikacyjne.

Korzyści dla gmin z bycia operatorem Czystego Powietrza:

zapewnienie mieszkańcom wsparcia w pozyskaniu dotacji na najwyższym i podwyższonym poziomie dofinansowania oraz przy prefinansowaniu
dodatkowe wynagrodzenie finansowe za skuteczne działania operatorskie
pakiet dedykowanych szkoleń
możliwość tworzenia systemu operatorów wraz z NFOŚiGW i WFOŚiGW oraz jego ulepszania wzmocnienie znaczenia gmin w programie
szybsze tempo wymiany nieefektywnych źródeł ciepła
większy wpływ na ochronę mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami.

Zadania operatorów:

Zadania operatorów podzielono na dwa etapy z odrębnym wynagrodzeniem za każdy etap. Po pierwszym etapie, do momentu podpisania umowy o dofinansowanie między beneficjentem a WFOŚiGW gmina otrzyma 500 zł, po realizacji drugiego etapu – 1200 zł. Gmina będzie wynagradzana ryczałtowo za działalność operatorską.

W pierwszym etapie do zadań operatora będzie należeć:

dotarcie do mieszkańców, którzy potrzebują wsparcia przy wymianie źródła ciepła i termomodernizacji domu
zaprezentowanie możliwych rozwiązań w ramach programu Czyste Powietrze
ocena poziomu dofinansowania możliwego do otrzymania przez danego mieszkańca
wsparcie w wyborze audytora energetycznego i potencjalnych wykonawców, w tym przy podpisywaniu umów prefinansowania
pomoc w wypełnieniu i złożeniu wniosku o dofinansowanie.

W drugim etapie operator będzie odpowiedzialny za:

przekazanie i wyjaśnienie warunków umowy o dofinansowanie
pomoc przy wyborze i podpisaniu umowy z wykonawcami
pomoc w wnioskowaniu o zaliczkę
wsparcie w realizacji umowy, uzyskiwaniu finansowania i prefinansowania na kolejnych etapach
pomoc w kompletowaniu dokumentów niezbędnych do rozliczenia przedsięwzięcia
informowanie o warunkach programu oraz obowiązku korzystania z Listy Zielonych Urządzeń i Materiałów (https://lista-zum.ios.edu.pl/)
pomoc w aktualizacji audytu energetycznego oraz wystąpieniu o zmianę warunków umowy dotacyjnej z WFOŚiGW
pomoc w wyborze wykonawcy sporządzającego świadectwo charakterystyki energetycznej budynku
pomoc w przygotowaniu wniosku o płatność oraz w rozliczeniu końcowym projektu
zapewnienie pełnej dokumentacji przedsięwzięcia.

Pozostałe ważne informacje:

Najwyższy poziom dofinansowania w nowej wersji programu Czyste Powietrze będzie dostępny tylko ze wsparciem operatora. Podobna sytuacja dotyczy dotacji z prefinansowaniem.

W przypadku poziomu podwyższonego będzie to opcja do wyboru. Jeśli na danym terenie gmina nie zgłosi się do roli operatora, to planowane jest powierzenie tych zadań WFOŚiGW.